دعاوی مربوط به اجاره

قانون روابط موجر و مستأجر یکی از مهم‌ترین بخش‌های حقوق املاک است. در این شاخه، اختلاف بین مالک (موجر) و مستأجر بررسی می‌شود. مهم‌ترین دعاوی:
• تخلیه ید در پایان مدت اجاره یا در صورت نیاز فوری مالک.
• تعدی و تفریط مستأجر مثل تخریب یا تغییر در ملک.
• مطالبه اجرت‌المثل ایام تصرف بعد از پایان قرارداد.
• مطالبه سرقفلی و حق کسب و پیشه در اماکن تجاری

دعوای تخلیه ید (تخلیه عین مستأجره)

وقتی ملکی اجاره داده میشه، با پایان مدت اجاره یا در صورت تخلف مستأجر (مثل عدم پرداخت اجاره یا تغییر شغل برخلاف قرارداد)، موجر حق داره درخواست تخلیه ملک رو بده.
این دعوا هم می‌تونه در دادگاه و هم در اداره ثبت (اجرای اسناد رسمی) مطرح بشه، به شرط اینکه قرارداد اجاره رسمی باشه.
اگر قرارداد عادی باشه، باید از طریق دادگاه اقدام بشه. معمولاً همراه این دعوا، موجر اجور معوقه هم مطالبه می‌کنه

ثبت املاک در ایران طبق قانون ثبت اسناد و املاک انجام می‌شود.
• اگر ملکی در دفتر املاک ثبت شد، مالکیت رسمی ایجاد می‌شود و جز با سند رسمی منتقل نمی‌گردد.
• اثر مهم ثبت: جلوگیری از ادعاهای بی‌پایه؛ چون اصل بر صحت مندرجات سند رسمی است.
• دعاوی مهم: ابطال سند رسمی (به‌دلیل جعل، معامله فضولی یا تعارض با حق واقعی) و ابطال عملیات ثبتی مثل تحدید حدود

گاهی ممکن است شخصی بدون اجازه در ملک شما سکونت کند یا ملک شما را تصرف کند. در این شرایط، دعوی خلع ید به شما این امکان را می‌دهد که ملک خود را پس بگیرید.

نکته کلیدی: برای موفقیت در این دعوا، مالکیت رسمی و مدارک معتبر اهمیت ویژه‌ای دارد. حتی اگر تصرف کوتاه‌مدت باشد، بدون اثبات مالکیت، دفاع شما ضعیف خواهد بود.

نکته کاربردی: همیشه اسناد و مدارک ملک را به‌روز نگه دارید و از هرگونه توافق شفاهی تنها با مدرک مکتوب استفاده کنید. این کار نه تنها امنیت شما را بالا می‌برد، بلکه روند قضایی را کوتاه‌تر و ساده‌تر می‌کند.

ابطال سند رسمی معارض
در نظام ثبت ایران، اصل بر این است که مالکیت اشخاص بر املاک در دفتر املاک ثبت و برای آن‌ها سند رسمی صادر می‌شود. اما گاهی ممکن است به‌علت اشتباهات ثبتی یا معاملات متعدد، دو سند رسمی برای یک ملک صادر شود که به آن سند معارض گفته می‌شود.

شرایط بروز سند معارض:
• یک ملک به نام دو نفر یا بیشتر در دفاتر ثبت درج شود.
• یا مالکیت رسمی جدیدی برخلاف سند قبلی صادر گردد.

راه‌حل حقوقی:
هر ذی‌نفع می‌تواند دعوای ابطال سند رسمی معارض را در دادگاه حقوقی مطرح کند. دادگاه با بررسی سوابق ثبتی و مدارک مالکیت، سند نادرست را ابطال و سند صحیح را تثبیت می‌کند.

اهمیت موضوع:
• از بروز دعاوی طولانی‌مدت ملکی جلوگیری می‌کند.
• باعث استحکام مالکیت و اعتماد عمومی به نظام ثبتی می‌شود